Zelfrijdende auto: wie is aansprakelijk?

Auto’s nemen langzaam de macht over. Op lange termijn heeft een auto geen bestuurder meer nodig. Je wordt dus een passagier in je eigen auto. De slimme auto neemt nu al taken over, en technisch is een zelfrijdende auto al mogelijk. Wat zijn de gevolgen voor de autoverzekering? Wie is aansprakelijk bij een parkeerschade waarbij de schade deels te verwijten is aan de achteruitrijcamera?

Wie schade veroorzaakt moet op de blaren zitten. Zo is het nu geregeld. Maar door de moderne snufjes is het achterhalen van de verantwoordelijke niet meer zo eenvoudig. Je kunt bijvoorbeeld de volgende situaties onderscheiden:

• Situatie 1: Een weggetje van rechts zie je over het hoofd op een gelijkwaardige kruising – Een stomme fout waar de bestuurder voor aansprakelijk is.
• Situatie 2: Je parkeert je auto en maakt hiervoor gebruik van de achteruitrijcamera. Door wazig beeld kun je de situatie niet goed overzien. Je raakt een geparkeerd staande auto – Ook in dit geval kun je zeggen een stomme fout, maar de verantwoordelijkheid kan in principe ook bij de fabrikant van de achteruitrijcamera liggen.
• Situatie 3: Je rijdt niet zelf. Je zit in een zelfrijdende auto, waarin je bij wijze van spreken alleen nog maar de controle hebt over de temperatuur en de playlist – De aansprakelijkheid ligt bij de producent van de auto of bij de leverancier van de techniek in de auto. Jou treft in ieder geval geen blaam. 

Aansprakelijkheid ligt deels bij jou

In situatie 2 ligt de verantwoordelijkheid deels bij jou. Het feit dat het beeld van de achteruitrijcamera vaag was had bij jou moeten zorgen voor extra voorzichtigheid. Aan de andere kant mag je erop vertrouwen dat de camera goed werkt. De camera heeft indirect gezorgd voor de schade. Je begrijpt het al, een lastige situatie waar niet zomaar een oplossing voor te vinden is. Verzekeraars en de wetgever hebben hier ook nog geen waterdichte oplossing voor. Er wordt nu vanuit gegaan dat de bestuurder van de auto verantwoordelijk is, maar de producent is natuurlijk aan te spreken voor de schade.

Aansprakelijkheid ligt bij de producent

In situatie 3 heb je als “bestuurder” van de auto geen invloed op wat er gebeurt. Het zou niet eerlijk zijn om jou te laten boeten voor de schade. De autoverzekering betaalt de schade mogelijk uit, maar jij hebt er wel last van doordat het ten laste gaat van jouw schadevrije jaren en eventueel het eigen risico. Je mag als consument nog niet met een zelfrijdende auto de weg op in Nederland. Verzekeraars zullen er dus nog niet mee te maken krijgen.

Experimenten met zelfrijdende auto’s

In Nederland worden er zelfrijdende auto’s getest. Dit mag niet zomaar. Hier is een procedure voor opgesteld waarbij er onder andere ook ontheffing aangevraagd moet worden bij de RDW. Ook worden er eisen gesteld aan het verzekeren van de aansprakelijkheid. De zelfrijdende auto’s zullen uitvoerig getest worden voordat ze beschikbaar komen voor de consument. Het gaat waarschijnlijk nog wel tientallen jaren duren tot we allemaal in een zelfrijdende auto naar het werk rijden.