Wie is aansprakelijk bij schade met een zelfrijdende auto?

De zelfrijdende auto is er al, maar er moet nog veel gebeuren voordat wij er allemaal in rijden. Hoe zit het bijvoorbeeld met de aansprakelijkheid? En zijn de zelfrijdende auto’s veilig te combineren met het overige verkeer. Ze veroorzaken minder schades, maar andere verkeersdeelnemers moeten wel weten hoe ze ermee om moeten gaan.

Ongeveer 90% van de verkeersongevallen wordt veroorzaakt door menselijke fouten. Overstappen naar computergestuurde auto’s neemt het menselijk falen weg. Dus zou het veiliger moeten zijn, maar is dat ook zo? Er zijn veel zaken waar over nagedacht moet worden voordat wij volledig over kunnen stappen op de zelfrijdende auto.

Wie is aansprakelijk bij schade?

De autoverzekering zoals wij deze nu kennen bestaat voor de zelfrijdende auto niet. Bij schade ligt de blaam bij de producent van de auto of van het besturingssysteem. In ieder geval niet bij de “bestuurder” van de auto. Mogelijk worden deze zelfrijdende auto’s in de toekomst verkocht inclusief een verzekering. Dit zal wel zorgen voor naar verhouding hoge aankoopprijzen van de auto’s. Verzekeraars hebben hier nog geen oplossing voor, maar zullen er wel al over nadenken. Hoe het gaat worden zal ook afhangen van hoe de aansprakelijkheid bij schade in de wet wordt vastgelegd. 

Kunnen verkeersdeelnemers omgaan met zelfrijdende auto’s?

De zelfrijdende auto gaat niet in één keer alle auto’s vervangen. Gedurende misschien wel tientallen jaren heb je zelfrijdende auto’s en auto’s met bestuurders erin. Hoe gaan automobilisten en andere verkeersdeelnemers reageren op beslissingen van de computergestuurde auto’s? Doordat het verkeer niet alleen maar gaat bestaan uit zelfrijdende auto’s, zullen de 90% van de schades door menselijke fouten niet in één keer sterk reduceren. In eerste instantie kan het aantal schades juist toenemen.

Wie beslist welke keuzes een computer maakt?

De auto’s worden veilig als ze op de juiste manier geprogrammeerd worden. Maar wie neemt hier beslissingen over? Als een fataal ongeluk met een voorligger dreigt, moet geprogrammeerd worden  wat de slimme auto gaat doen. Is uitwijken een optie als de enige uitweg een trottoir is waar mogelijk voetgangers lopen? Het moet ethisch verantwoord zijn om de auto uit te laten wijken, met alle risico’s die daar aan kleven.

Heb je nog wel een rijbewijs nodig?

In een zelfrijdende auto rijden is vergelijkbaar met het zitten in een trein. Je hebt geen invloed meer op de gedragingen van de auto. Waarschijnlijk mag je de controle over de auto in normale omstandigheden niet eens overnemen. Dit zal qua aansprakelijkheid namelijk lastig liggen. Als je toch geen rijbewijs nodig hebt, kun je ook nog een stapje verder gaan. Krijgen kinderen hun eigen auto om bijvoorbeeld mee naar school te gaan?

Er moeten nog veel vragen beantwoord worden voordat wij met z’n allen in een zelfrijdende rijden. Het zal mogelijk nog wel tientallen jaren duren tot wij er echt mee te maken krijgen.