Eigen risico inruilen voor no claim?

Het CPB (Centraal Planbureau) heeft een rapport gepubliceerd over de collectieve zorgverzekering die gemeenten aan de inwoners aanbieden. Hierin pleiten ze voor het terugkeren van de no claim regeling ter vervanging van het eigen risico binnen de gemeentepolissen. Wat is eigenlijk het verschil tussen de no claim regeling en het eigen risico?

Als je gebruik maakt van zorg betaal je mogelijk een deel zelf, namelijk het eigen risico. Dat is bijvoorbeeld niet het geval bij een huisartsbezoek, maar wel als je medicijnen gebruikt. In 2006 en 2007 betaalde je geen eigen risico. Toen had je recht op een teruggave als je weinig of geen zorg had gebruikt. Dit was de no claim regeling. Is dat een goed alternatief voor het eigen risico?

Wat is de no-claim regeling?

De term no claim is vooral bekend vanuit de autoverzekering. Het wil zeggen dat je een extra korting krijgt als je niet claimt op de autoverzekering. Dit principe gold in 2006 en 2007 ook voor de zorgverzekering. De verzekerden die niet of weinig zorg hadden gebruikt, kregen tot € 255 terug. In het systeem met een eigen risico straf je verzekerden die claimen. In het no claim systeem beloon je verzekerden die niet claimen. 

Aanzetten tot zorgmijden

Door het eigen risico worden verzekerden ontmoedigd om zorgkosten te maken. Dit principe wordt zorgmijden genoemd. Nederlanders die het eigen risico niet kunnen of willen betalen laten zich door de huisarts liever niet doorverwijzen. Een vervolgbehandeling bij een medisch specialist kost je namelijk je eigen risico. Zo krijg je niet altijd de zorg die je nodig hebt. Ook voor het no claim systeem is het zorgmijden een probleem, maar waarschijnlijk wel minder groot. Iets moeten betalen (eigen risico) voelt anders dan een bedrag niet krijgen (no claim regeling).

Is de no claim regeling de oplossing?

Het belonen voor het niet claimen klinkt vriendelijker dan het straffen voor het claimen op de zorgverzekering. Het Centraal Planbureau (CPB) kwam in 2017 met een onderzoek waaruit bleek dat het eigen risico beter werkt dan het no claim systeem. Het blijkt namelijk dat bij iedere euro extra aan no claimkorting 26 cent minder aan zorgkosten wordt maakt. Bij een euro extra eigen risico, maken verzekerden gemiddeld 44 cent minder aan zorgkosten.

Als je alleen naar de totale kosten van de zorg kijkt, werkt het eigen risico dus beter dan de no claim regeling. Nu moeten ze nog onderzoeken wat het zorgmijden ons jaarlijks extra kost. Het is echter de vraag of dit te onderzoeken is. Maar het ontlopen van zorg kan op langere termijn leiden tot extra zorgkosten. De no-claim regeling stimuleert om niet de medische molen in te gaan.